Sucha i łuszcząca się skóra osób chorych na łuszczycę wymaga specjalnego traktowania. Musi być regularnie nawilżona i natłuszczona, a także, co oczywiste, leczona. Maść na łuszczycę, jako specyfik o miejscowym działaniu, jest ważną częścią bogatego kompleksu środków stosowanych w pierwszym etapie leczenia. Jest również stałym towarzyszem chorych na łuszczycę z uwagi na swoje okluzyjne i nawilżające walory. Maści takie bywają często podstawowym środkiem w leczeniu łuszczycy. Ich zadaniem jest łagodzenie podrażnień oraz zmniejszanie obszaru zmian skórnych. Niektóre z nich są nawet w stanie zapobiegać nawrotom objawów choroby. Ich niebagatelną zaletą jest także zmniejszanie dokuczliwego swędzenia.
W aptecznym asortymencie znajdziemy maści zawierające sterydy, a także takie, które są od nich wolne i mają skład całkowicie naturalny. Niektóre z takich specyfików mają zresztą dość uniwersalny charakter, nadają się bowiem także do leczenia egzemy czy Atopowego Zapalenia Skóry. Dzięki swojemu działaniu stosunkowo szybko są one w stanie przywrócić elastyczność bardzo suchej i łuszczącej się skórze, radzą sobie także ze stanami zapalnymi naskórka. Maści na łuszczycę mają także działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, a co więcej, przyspieszają proces regeneracji chorego naskórka. Część z nich dostępna jest bez recepty.
Składniki w maściach na łuszczycę
Jakie zatem składniki zawierają? Jednym z nich jest alantoina. Jako pochodna mocznika ma ona bardzo dobre właściwości nawilżające. Sprzyja także regeneracji skóry. Substancją pomocniczą w kremach z alantoiną jest zazwyczaj lanolina, mieszanka estrów kwasów tłuszczowych, pozyskiwana z wełny owiec. Jest ona bardzo dobrze wchłaniana przez skórę, którą chroni dzięki zjawisku okluzji, a także nawilża i wygładza szorstki naskórek. Skład lanoliny bardzo przypomina skład warstwy lipidowej ludzkiego naskórka, można zatem liczyć na jej przeciwdziałanie łuszczeniu się skóry. Trzeba jedynie sprawdzić, czy nie jest się na nią uczulonym. Specyfiki zawierające składniki takie jak środek grzybobójczy klotrimazol, substancję redukującą rumień i obrzęki czyli betametazon, a także skuteczną w leczeniu bakterii tlenowych gentamycynę, są sprzedawane w aptece na receptę. Podobnie jest w przypadku maści na łuszczycę zawierających kortykosteroidy. Środki na receptę mogą być stosowane tylko przez określony czas, zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku leków bez recepty takich ograniczeń nie ma, dlatego są one świetnym sposobem na przywrócenie skórze odpowiedniego poziomu natłuszczenia, a tym samym prawidłowej miękkości i elastyczności. W maściach na łuszczycę obecne są także: zmiękczający skórę i łagodzący świąd dihydroawentramid D, działający antybakteryjnie wosk kandelila, hamujące stany zapalne i zmiękczające skórę masło shea, nawilżający i uelastyczniający skórę olej rzepakowy, a także łagodzący podrażnienia pantenol. Maści z mocznikiem również można nabyć bez recepty.
Maści na łuszczycę i ich działanie
Skuteczna maść na łuszczycę pełni rolę emolientu, czyli specyfiku zapewniającego skórze odpowiednią barierę ochronną. Zapewniają obecność na skórze filtru ochraniającego chorą skórę przed warunkami zewnętrznymi, zatrzymując sporą część substancji drażniących oraz alergenów. Jeśli dodamy do tego właściwości nawilżające i kojące, to otrzymamy obraz leku i kosmetyku jednocześnie. Istnieją różne maści stosowane do leczenia łuszczycy, więc warto w tym miejscu omówić różne ich rodzaje.
- Skuteczna w leczeniu łuszczycy jest maść zawierająca olej z konopii. Maść konopna na łuszczycę wykazuje duża skuteczność w leczeniu chorób skórnych dzięki zawartości oleju z konopii ale w jej składzie można znaleźć także olej kokosowy i masło z orzechów shea. Dla chorych na łuszczycę bardzo istotna jest informacja, że w składzie maści konopnej znajduje się często kora dębu działająca przeciwobrzękowo. Powinni oni jednak unikać tych maści, które zawierają zapachowe olejki eteryczne lub rozgrzewający cynamon. Korzyści wynikających z używania maści konopnych jest dużo i wszystkie one mają duże znaczenie w przypadku łuszczycy. Olej konopny doskonale sobie radzi z chorobami skóry. Jest również bardzo dobrym kosmetykiem, a jak wiadomo w tej chorobie trzeba nie tylko leczyć powstające zmiany ale także przestrzegać rygorystycznych zaleceń w pielęgnacji. Posiada on właściwości przeciwzmarszczkowe, więc będzie skutecznym i bezpiecznym kosmetykiem dla osób chorych, a będących w wieku dojrzałym. Nie ma przy tym większego znaczenia jakim typem skóry dysponujemy, bo maść konopna będzie dobra zarówno dla skóry suchej, jak i tłustej. Olej konopny spełnia jeszcze jedną ważną funkcję. Skóry ze zmianami łuszczycowymi nie można narażać na przechłodzenie, a ten kosmetyk doskonale chroni przed wiatrem i mrozem, łagodząc przy tym podrażnienia. Maści konopne mogą także zawierać olej rycynowy, olejek z drzewa herbacianego,działający przeciwzapalnie ekstrakt z rukoli, ekstrakt z propolisu i lanolinę. Wszystkie składniki mają również za zadanie zapobiegać nawrotom zmian skórnych, zapobiegać powikłaniom, a także aktywować oraz regulować procesy metaboliczne na poziomie komórkowym. Sprzyja to hamowaniu zbyt szybkich w łuszczycy podziałów komórek skóry.
- Dobra maść z dziegciem na łuszczycę może być bezpieczną alternatywą dla sterydów. Dziegieć, ciemna substancja o specyficznym zapachu, ma udowodniony korzystny wpływ na skórę. Powstaje w wyniku suchej destylacji drewna lub kory różnych gatunków drzew i krzewów. Składnik ten odznacza się właściwościami antyseptycznymi i bakteriobójczymi. Maści dziegciowe są bardzo starym lekiem, wartym uwagi także i dzisiaj. Chorzy na łuszczycę w pełni mogą docenić ich skuteczność, choć stosowanie tego specyfiku wymaga dużo cierpliwości z uwagi na nieprzyjemny zapach oraz brudzące właściwości. Obawy może budzić toksyczne działanie dziegciu, a jest on, a zwłaszcza dziegieć brzozowy, cennym składnikiem wielu kosmetyków naturalnych. Już kilka wieków temu zauważono, że maści dziegciowe leczą choroby skóry, w tym także łuszczycę. Sprzyja temu zahamowanie podziału komórek, a tym samym zmniejszanie łuszczenia się naskórka. Zalet dziegciu jest mnóstwo. Wykazuje on działanie keratoplastyczne czyli odnawiają naskórek, keratolityczne czyli zmiękczające i rozpuszczające zrogowaciałą warstwę naskórka, a także antyseptyczne i przeciwzapalne. Do leczenia łuszczycy wykorzystuje się chętnie między innymi dziegieć jałowcowy, bukowy i sosnowy. Maść na łuszczycę skóry powinna posiadać wszystkie wymienione wyżej właściwości, więc kariera maści dziegciowych nieprędko się skończy.
- Przyjemniejsza w stosowaniu od maści dziegciowej może być maść cynkowa na łuszczycę. Zawiera ona cenny dla skóry cynk, jeden z pierwszych pierwiastków, które wykorzystywano w preparatach leczniczych. Maść cynkowa była używana w przypadku chorób skóry już w starożytnym Egipcie. Jak zatem działają organiczne i nieorganiczne związki cynku? W medycynie można docenić ich osuszające, przeciwzapalne, antyseptyczne, ściągające i ochronne właściwości. Zaletą tego składnika jest to, że nie daje on właściwości ubocznych. Działający gojąco tlenek cynk jest najważniejszym składnikiem maści cynkowej, czyli znanej od dawna Pasta Lassara, a także powstałej później pasty cynkowej. Maść cynkowa zawiera mniejsze stężenie tlenku cynku niż pasta cynkowa, a w związku z tym nadaje się do leczenia niewielkich stanów zapalnych. Działa wówczas na nie antybakteryjnie i wysuszająco. Istnieją jednak pewne ograniczenia w stosowaniu maści cynkowej. W jej skład może wchodzić kwas salicylowy, a wtedy nie nadaje się ona do stosowania na uszkodzoną skórę, a także u dzieci poniżej 2-go roku życia. Muszą na nią także uważać także osoby cierpiące na astmę oskrzelową. Tym niemniej, dzięki zawartości tego kwasu maść cynkowa może wydatnie pomóc w pozbywaniu się łuszczycowych łusek. Maść cynkowa jest preparatem tanim i łatwym do nabycia, bez recepty. Chorzy na łuszczycę powinni jednak mimo wszystko skonsultować się ze swoim lekarzem, zanim po nią sięgną. Jeśli zwykłe maści nie pomagają trzeba sięgnąć po leki o znacznie silniejszym działaniu, przepisywane przez lekarza. Maść sterydowa na łuszczycę należy do grupy kortykosteroidów. Pod tą nazwą kryją się substancje chemiczne zawierające hormony steroidowe. Mają one zdolność przenikania do skóry, więc wykorzystuje się je w lekach stosowanych zewnętrznie. Mają one szereg zalet, albowiem biorą udział w regulacji procesów fizjologicznych. Ich antystresowe i immunologiczne działanie jest nie do przecenienia, podobnie jak zwalczanie reakcji zapalnych oraz kontrolowanie metabolizmu węglowodanów, katabolizmu białek i poziom elektrolitów we krwi. Sterydy działają przeciwalergicznie i przeciwzapalnie, dlatego też bywają szybko działającym i bardzo skutecznym lekiem na choroby skóry. Ich wadą są jednak działania uboczne. Dotyczy to także tych leków sterydowych, które są stosowane zewnętrznie i miejscowo. W przypadku dużych zmian na skórze mogą się one przyczynić między innymi do pojawienia się niedoczynności nadnerczy, osteoporozy, cukrzycy i podniesienia ciśnienia wewnątrzgałkowego oka. Trzeba także wziąć pod uwagę. że mogą one wywołać stany zapalne skóry, trądzik, czy potówkę. Ze sterydami trzeba postępować ostrożnie, bo mogą być one odpowiedzialne za nadmierne owłosienie ciała, zapalenie mieszków włosowych, rozstępy, a także zanikanie skóry na skutek upośledzenia syntezy kolagenu. Co gorsza, leki takie mogą wywołać uzależnienie. Wszystko to sprawia, że nie wolno używać maści sterydowych na własną rękę. Leczenie sterydami powinno trwać krótko i ograniczyć się wyłącznie do chorej powierzchni skóry.
- Z uwagi na skutki uboczne silnych leków, chory na łuszczycę i tak – prędzej, czy później powróci – do tradycyjnych leków. Maść robiona na łuszczycę jest jednym z domowych sposobów stosowanych w leczeniu tej choroby. Może ona zawierać na przykład Hydrocortisoni 2,0, kwas salicylowy i eucerynę. Dobre efekty dają maści z zawartością witaminy A i witaminy E. W przypadku opornej postaci łuszczycy zaleca się maści z cygnoliną, w których skład wchodzi także kwas salicylowy oraz euceryna. Nie warto się spieszyć z silnym środkami, bo im wolniej specyfik radzi sobie z chorobą, tym wolniej łuszczyca powróci. Dlatego zaleca się zaczynać od maści z niską zawartością składnika aktywnego, a potem sukcesywnie to stężenie podnosić. Najlepiej, gdy lekarz poleci zrobić taką maść farmaceucie. A oto przykład fachowo sporządzonego aptecznego preparatu recepturowego o działaniu antyseptycznym i przeciwzapalnym: cuprii sulfurici, zinci sulfurici aa 0,05, zinci oxydati, lanolini anhydrici aa 5,0, aquae destillatae, vaselini flavi aa 10, M.f.ung.
Jak stosować maści na łuszczycę?
Maść na łuszczycę jest lekiem i kosmetykiem dość prostym, a mimo to wymagającym zapoznania się ze sposobem jej używania. Lek aplikujemy zawsze na umytą i osuszoną skórę rozgrzaną prysznicem. Można ewentualnie od czasu do czasu przygotować sobie kąpiel solną. Zwiększa to wchłanialność maści i ułatwia usuwanie łusek. Po naniesieniu specyfiku na skórę można owinąć się folią spożywczą, co dodatkowo ogrzewa lek i zwiększa jego skuteczność. Czy można tak postępować w przypadku leków ze sterydami czy cygnoliną? Budzi to wyraźne kontrowersje ale taka okluzja jest nie tylko zabezpieczeniem leku przed jego wchłonięciem w ubranie lub pościel, ale także utrzymuje ciepło, ogranicza dostęp powietrza i przedłuża działanie dobroczynnych składników. Maści na łuszczycę trzeba stosować regularnie i zgodnie z zaleceniami lekarza.
Podsumowanie
Każdy człowiek jest inny, więc nie istnieje panaceum zdolne pomóc wszystkim na uporczywą łuszczycę. Dobranie leków musi więc trochę potrwać i zawsze będzie miało indywidualny charakter. Pomimo to istnieją maści lecznicze o dość uniwersalnym i skutecznym działaniu. Bez względu na to, czy będą to środki dostępne jedynie na receptę, możliwe do kupienia bez niej, czy też specyfiki specjalnie sporządzone w aptekach na potrzeby pacjenta, zawierają one sprawdzone od dawna składniki. Jeśli nawet nie wystarczą w leczeniu łuszczycy to zawsze będą bardzo ważnym czynnikiem wspomagającym leczenie.