Kiedy komornik rozpoczyna egzekucję długu z majątku dłużnika, w pierwszej kolejności przesyła stosowne pismo do pracodawcy zatrudniającego pracownika-dłużnika. Czasami zdarza się, że przełożony otrzymuje zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia za pracę z kilku tytułów. Dochodzi do tego w sytuacji, kiedy wielu wierzycieli prowadzi postępowanie egzekucyjne względem tego samego pracownika-dłużnika. W takich okolicznościach mówi się o tak zwanym zbiegu egzekucji komorniczych. Jak ustalić, którą wierzytelność należy zaspokoić jako pierwszą?
Rodzaje egzekucji z wynagrodzenia pracownika
Wynagrodzenie pracownika może zostać zajęte w związku z prowadzoną egzekucją cywilną lub administracyjną. Egzekucje cywilne prowadzą komornicy, a zajęcia z tego tytułu wynikają najczęściej z zaciągniętych pożyczek czy kredytów lub niepłaconych alimentów. Natomiast egzekucją administracyjną zajmują się takie organy, jak ZUS czy US. Wynikają one z niepłacenia podatków, grzywien czy składek. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, z wynagrodzenia pracownika można potrącić:
- kary pieniężne wynikające z odpowiedzialności porządkowej,
- zaliczki pieniężne, które zostały udzielone pracownikowi,
- kwoty egzekwowane przez komornika na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- kwoty egzekwowane przez komornika na pokrycie innych należności.
Zbieg egzekucji komorniczych
Zbieg egzekucji komorniczych następuje w momencie, kiedy kilka organów egzekucyjnych – cywilnych i/lub administracyjnych – chce zająć wynagrodzenie tego samego pracownika. Rozróżnia się zbiegi egzekucji:
- niejednolite – zajęcie wynagrodzenia przez organ egzekucyjny cywilny i administracyjny,
- jednolite – zajęcie wynagrodzenia przez organy tego samego rodzaju (jednocześnie prowadzonych jest kilka egzekucji sądowych lub kilka egzekucji administracyjnych).
Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, konieczne staje się wskazanie organu egzekucyjnego właściwego do prowadzenia wszystkich postępowań jednocześnie. Dopiero po wyłonieniu takiego organu pracodawca może przekazać zajętą kwotę wynagrodzenia pracownika jego wierzycielom.
Jak rozstrzyga się pierwszeństwo w przypadku zbiegu egzekucji komorniczych?
Jeśli ma miejsce zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej, która dotyczy renty, alimentów lub innych świadczeń o powtarzającym się charakterze, to prowadzenie postępowania egzekucyjnego zawsze przejmuje organ cywilny – komornik. W pozostałych przypadkach obowiązuje zasada pierwszeństwa. Pod uwagę bierze się zatem, który organ pierwszy dokonał zajęcia z wynagrodzenia, a jeśli nie da się tego ustalić, to pierwszeństwo do zajęcia wynagrodzenia ma ten organ, który dokonał zajęcia w kwocie najwyższej. Jeśli doszło do zbiegu egzekucji cywilnych, pierwszeństwo przyznaje się komornikowi właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania czy pobytu pracownika. W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnych stosuje się zasadę pierwszeństwa – postępowanie prowadzi organ, który dokonał zajęcia jako pierwszy.
Więcej informacji na temat zajęcia wynagrodzenia za pracę i praw pracowniczych dostępne pod adresem poradnikpracownika.pl.
